० समुद्रमानसिंह श्रेष्ठ व सुन्दर लामायात ‘अरनिको युवा पुरस्कार’
० अनसन च्वनाच्वंगु थासय् टेन्ट चांचां गायब !
० सुरक्षाकःमिपिन्त नं सहीद घोषणा यात सरकारं, २८०७ म्ह सहीद घो
० नौमती बाजा संरक्षणय् ब्रम्हुंतसें पलाः न्ह्याकल ।
० येँ, पोखरा व सौराहाया रेष्टुरेण्टय् सेवा शुल्क चीकल ।
थुगु दँया ‘नारायणगोपाल युवा संगीत पुरस्कार’ युवा गायक, संगीतकारलिसें च्वमि अजर जंगमयात लःल्हाइगु
थुगु दँया ‘अरनिको युवा कला पुरस्कार’ युवा कलाकारपिं निम्ह समुन्द्रमानसिंह श्रेष्ठ व सुन्दर लामायात मंकाः रुपं लःल्हाइगु जूगु दु ।
राष्ट्रिय विभूति अरनिकोया सम्मान व नेपाली कलाया संरक्षण व विकासय् ग्वाहालि यायेगु आज्जुं राष्ट्रिय युवा सेवा कोषपाखें बि.सं. २०५७ सालय् पलिस्था याःगु थुगु पुरस्कारया राशी नगद ५० हजार तकालिसें स्वर्ण पदक व दसिपौ दु ।
नेपाली परम्परागत, आधुनिक व मौलिक चित्रकलाया फाँटय् निरन्तर सक्रिय जुयाः प्रशंसनीय योगदान ब्यूगु पलेसा कलाकारपिं निम्हेसित उगु पुरस्कार लःल्हायेत्यंगु कोषं थौं मंगलवाः पिथंगु विज्ञप्तिइ जानकारी बियातःगु खः ।
लिसें कोषपाखें हे वि.सं. २०४८ सालय् पलिस्था याःगु थुगु दँया ‘नारायणगोपाल युवा संगीत पुरस्कार’ युवा गायक, संगीतकारलिसें च्वमि अजर जंगमयात लःल्हाइगु जूगु दु ।
नेपाली लोक, आधुनिक, मौलिक व सुगम संगीतया फाँटय् अतुलनीय योगदान यानादीम्ह स्वरसम्राट मदुम्ह नारायणगोपाल गुरुवाचार्यया लुमन्तिइ पलिस्था यानातःगु उगु पुरस्कारया राशी ४० हजार नगद तकालिसें स्वर्णपदक व दसिपौ दु ।
कोषया नायः भीमबहादुर अधिकारीपाखें सार्वजनिक याःगु विज्ञप्तिइ उगु पुरस्कार सहीद दिवसया दिं माघ १६ गते बुधवाः लःल्हायेगु जानकारी ब्यूगु दु ।
०००
आमरण अनसनरत प्रा.डा. गोविन्द केसीया जीवन रक्षाया माग यासें नेपाल चिकित्सक संघं रिले अनसन च्वनयेत दयेकातःगु टेन्ट चांचां गायब याःगु दु ।
चिकित्सक संघं शिक्षण अस्पताल परिसरय् सोमवाःनिससें रिले अनसन न्ह्याकूगु खः ।
तर, शिक्षण अस्पताल प्रशासनं धाःसा अस्पताल हाताय् धर्ना मच्वनेत ख्याच्वः ब्यूगु खः । उकिया लिसलय् संघं आकस्मिक बाहेकया सेवा बन्द यानाः हड्ताल यायेगु ख्याच्वः ब्यूगु खः । अस्पताल प्रशासनं चांचां टेन्ट चीकूगु खः ।
चिकित्सकपिन्सं अस्पताल परिसरय् म्याट लायाः रिले अनसन न्ह्याकूगु दु ।
०००
सरकारं २८०७ म्ह सुरक्षाकःमियात सहीद घोषणा याःगु दु ।
मन्त्रिपरिषदया सोमवाः च्वंगु बैठकं नेपाली सेना, सशस्त्र प्रहरी व राष्ट्रिय अनुसन्धान विभागय् ज्या यानाः सहादत प्राप्त याःपिन्त सहीद घोषणा यायेगु निर्णय याःगु खः ।
मन्त्रिपरिषद बैठकं कार्यक्षेत्रय् खटेजूगु अवस्थाय् ज्यान गुमेयाःपिं सुरक्षाकःमिपिन्त सहीद दिवसया लसताय् लाकाः सहीद घोषणा याःगु खः ।
सहीद घोषणा याःपिं मध्ये दकले अप्वः नेपाल प्रहरीपाखें १ हजार ४४८ म्ह, नेपाली सेनाया १ हजार १८ म्ह, सशस्त्र प्रहरीया ३१८ म्ह व राष्ट्रिय अनुसन्धानया २३ म्ह दूगु खः ।
०००
छगू इलय् धाइगु खः, ब्रम्हुतसें बाजा थीमज्यू, ब्याहा भ्वजय् बाजा पुइगु बाय् थायेगु ला कथित तल्लो जातिं जक खः । तर, थ्व परम्परागत सोचय् हिउपाः हयेगु नितिं मकवानपुरया ब्रम्हुं पुचस् हे सक्रिय जूगु दु ।
लोप जुइत्यंगु नौमती बाजाया संरक्षण व सम्बर्द्धनय् मकवानपुरया गढी गाउँपालिका–५ पेटी त्वाःया ब्रम्हुं पुचः न्ह्यच्यूगु दु ।
नौमती ब्रम्हुतय्गु बाजा समूहया न्ह्यलुवाः जुनाराज चौलागाईँ नं विदेशी संस्कृतिपाखें दुहाँ वःगु ब्याण्ड बाजासिबें नेपाली पहिचान दूगु बाजा फुक्कस्यां ययेकीगु जूगुलिं थुयिकया संरक्षणय् पलाः न्ह्याकागु धयादीगु दु ।
चौलागाईं नं धयादी, “गांगामय् थःम्हेस्यां हे नरसिंहा, दमाहा लिसेंया माःगु हलंज्वलंया व्यवस्था यानाः अभ्यास यासें आः बैवाहिक ज्याझ्वलय् शुल्क कयाः थानाः व पुयाः वयाच्वनागु दु ।”
गांया युवापिन्त कःघानाः व्यवसायिक रुपं बाजा प्रस्तुत यायेत्यनागु समूहया संस्थापक दुजः कृष्ण घिमिरें धयादीगु दु । टोलीइ आः २९ निसें ५० दँ उमेर समूहया ११ म्ह दुजः दु ।
टोलीं थुगु दँ जक २४ गू ब्याहा ज्याझ्वलय् बाजा थायेधुंकूगु दु ।
उत्साहित जुयाः संस्थापक घिमिरें धयादी, “हेटौंडाय् जक मखु, सिन्धुली, चितवन, येँ व बाराया सिमरापाखें नं बाजा थायेत सःतेगु याः ।”
दमाहा, ट्याम्केय् छ्यलाबुला जुइगु छ्यंगू प्रायःथें गोरु, मेय्या जुइगु जूगुलिं सुरुइ छेँजःया दुजःपिन्सं छुं असहज महसुस याःसां नं आः छुं समस्या मदूगु इमिसं धाःगु दु । थ्व समूह नं दूरीया आधारय् शुल्कया निर्धारण यानाः ज्या यानाः वयाच्वंगु दु । आः न्युनतम १२ हजारनिसें ४० हजार तका तक दां कयाः बाजा थायेगु यानाः वयाच्वनागु जानकारी टोलीया रामबहादुर थापां ब्यूगु दु ।
पलिस्थाकालय् जनप्रगती ब्राह्मण नौमती बाजा समूह धकाः संचालन याःसां नं आः समूहयात चन्द्र सूर्य क्लबय् रुपान्तर यासें संस्थागत यायेत्यंगु संस्थापक जुनाराज पुडासैनीं धयादीगु दु ।
टोलीइ रामबहादुर थापा, कृष्ण घिमिरे, रामकृष्ण पुडासैनी, जुनाराज चौलागाई, उद्धव न्यौपाने, दीपक तिमल्सिना, भरत तिमल्सिना, राम तिमल्सिना, सन्तोष पुडासैनी, लिलाराम सापकोटा, सोमप्रसाद सापकोटा च्वनादीगु दु ।
खासयानाः शुभ कर्मय् पंचेबाजा व ब्याहालय् नौमती बाजा थायेगु प्रचलन दु । विगतय् दलित समुदायं थाइगु थुुगु बाजा इमिगु पेशा हिउपाःलिसें संकटय् लाःगु खः । उकिं थीथी जिल्लाय् मेमेगु जातजाति व समुदायपिन्सं नं थुकियात संरक्षण यासें वयाच्वंगु दु ।
२३ दँनिसें नेपाली मौलिक बाजातय्गु संरक्षणय् क्रियाशील रामप्रसाद कँडेलं थुकियात सकारात्मक रुपं कायेगु याः । वं धयादी, “थ्व लसताया खँ खः, न्हूगु पुस्तां जातया रुपं मखु, थुकियात जक बाजाया रुपं काःगु दु ।”
तर दमाई समुदायं थःगु मौलिक बाजा थायेगु त्वःतूगु पाखे धाःसा वय्कलं चिन्ता प्वंकादीगु दु । नेपाली लोकबाजा संग्रहालयया नायःतकं जुयादीम्ह कँडेलं धयादी, “लाज त्वःताः थः अबू पूर्खां थानाः वयाच्वंगु बाजा थायेमाः । छाय्धाःसा न्हापा निःशुल्क थाइगु पंचेबाजा आः क्यासय् हिलेधुंकूगु दु ।”
कँडेलं धयादी, “पंचेबाजा थाइगु समूहं ३० निसें ६० हजार तका तक कायेगु याः । बाजा दां कमेयायेगु बांलाःगु माध्यम खः धैगु खँ खेमराज गुरुङया ‘वारी जमुना पारि जमुना’ बालया म्यें याःगु करोडौंया व्यापार नं उदाहरण खः । दां वइगु इलय् बाजा थायेगु त्वःतेगु धाःसा गलत खः ।”
थ्वलिसें पंचेबाजाया ताल व रागया संरक्षण यायेगु पाखे सरकारया सम्बद्ध निकायत न्ह्यचिलेमाःगु कँडेलं धाःगु दु ।
०००
रेष्टुरेन्ट व बारतय्के ग्राहकपाखें काइगु सेवा शुल्क येँ, पोखरा व सौराहाय् चीकूगु दु ।
रेष्टुरेन्ट व बार एसोसिएसन नेपाल रेबान (येँ, पोखरा व सौराहा)या सोमवाः येँय् जूगु भेलां ग्राहकपाखें काइगु १० प्रतिशत शुल्क चीकेगु निर्णय याःगु खः ।
ग्राहकपाखें सेवा शुल्कया नामय् अतिरिक्त १० प्रतिशततकं स्वानाः रकम कायेगु यायेधुंकाः प्यख्येंरं विरोध जूगु खः ।
रेबानपाखें पिथंगु प्रेस विज्ञप्तिइ धयातःगु दु, “उपभोक्ता हित व इनापयात ध्यानय् तयाः थौंया तिथिनिसें क्रमिक रुपं लागू जुइगु कथं सेवा शुल्क चीकेगु निर्णय याःगु दु । थौंया निर्णयलिसें येँ, पोखरा व सौराहाया बार व रेष्टुरेन्टय् सेवा प्रयोग याःगु बापत छुं सेवा शुल्क काइ मखु ।”
सोमवाः ग्वसाः ग्वःगु भेलाया निर्णय बारे जानकारी बिइत पिथंगु प्रेस विज्ञप्तिइ केन्द्रीय रेबानया नायः प्रमोदकुमार जैसवाल व रेबान पोखरया नायः भिमसेन भुजेलया जक ल्हाःचिं दु । रेबान सौराहाया नायः गोकर्ण गिरीया धाःसा प्रेस विज्ञप्तिइ ल्हाःचिं मदु ।
०००
जापान एसियन कप फुटबल कासाया फाइनल कासाय् दुहाँ वंगु दु । इरानयात ३–० गोल अन्तरं बुकुसें जापान फाइनलय् थ्यंकूगु खः । जापानलिसे बुइधुंकाः इरानया प्रशिक्षकं धाःसा थःगु पदपाखें राजीनामा ब्यूगु दु ।
यूएईइ जुयाच्वंगु कासा अन्तर्गत सोमवाः न्हापांगु सेमिफाइनल कासा जूगु दु न्हापांगु हाफतक इरान व जापानं गोलरहित बराबरी कासा म्हितूगु खः । तर इरानं पनेमफुबलय् जापानं स्वंगू गोल निगूगु हाफय् यायेत ताःलाःगु खः ।
जापानया नितिं निगू गोल ओशाकां धाःगु खःसा छगू गोल हरगुचं याःगु खः । ५६ औं मिनृटय् योया ओशाकां गोल यासें जापानयात अग्रता ब्यूगु खः । ६७ औं मिनेटय् काःगु पेनाल्टीयात नं ओशाकां हे गोलय् हिउगु खः ।
९१ औं मिनेटय् जेन्की हरगुचं मेगु छगू गोल थप यायेधुंकाः जापान ३–० गोल अन्तरया लिच्वःलिसें फाइनलय् थ्यंगु खः । जापानं आः उपाधिया नितिं कतार व यूएईया विजेतालिसे प्रतिस्पर्धा याइगु जूगु दु ।
थ्वहे झ्वलय् जापानलिसे पराजित जुइधुंकाः इरानया प्रशिक्षक कार्लोस क्वीरोजं राजीनामा ब्यूगु दु । वं च्यादँतक इरानया टिम कःघाःगु खः । कार्लोस रियल मड्रिडया पूर्व प्रशिक्षक तकं खः ।
वं यूएईस सन् १९७६ लिपा नं इरानयात न्हापांगु उपाधि बिइ चाहेजूगु खः तर जापानलिसे निगूगु हाफय् इरानं स्वंगू गोल नयाः पराजित जुल ।
०००
अमेरिकाया न्याय विभागं चिनियाँ दूरसंचार कम्पनी हुवावे व उकिया प्रमुख वित्त अधिकृत मेङ वाङजुविरुद्ध मुद्दा दायर याःगु दु ।
क्यानाडां चीनया नितिं थः राजदूतया बर्खास्त यायेधुंकाः अमेरिकां थीथी २३ गू अभियोग बिसें हुवावे व मेङविरुद्ध मुद्दा दायर याःगु खः ।
विश्वया हे निगूगु तःधंगु स्मार्ट फोन निर्माण कम्पनी हुवावे व वाङ्जुयात बैंक ठगी व न्यायस अवरोध याःगु अभियोग अमेरिकां ब्यूगु दु । प्रविधि चोरी लिसें मुक्कं २३ गू अभियोग अमेरिकां ब्यूगु बीबीसीं जानकारी ब्यूगु दु ।
मेङ वंगु महिना क्यानाडां गिरफ्तारी लाःगु खः । इरानयात अमेरिकां तःगु नाकाबन्दीया अवज्ञा याःगु द्वपनय् वयात ज्वनेत अमेरिकां आग्रह यायेधुंकाः मेङयात क्यानाडा सरकारं नियन्त्रणय् काःगु खः । अय्सां, व उकिया छुं दिं लिपा रिहा जूगु खः ।
तर, अमेरिकां आः थीथी अभियोग बिसें मुद्दा दायर याःगु दु । हुवावे व उकिया वित्त प्रमुख मेङं अमेरिकां तःगु द्वपं इन्कार याःगु दु । अमेरिकी द्वपंयात कयाः छुं सत्यता मदूगु हुवावे व मेङया दाबी दु ।
व्यापारिक विषयस अमेरिका व चीन दथुइ तनाब अप्वयाच्वंगु इलय् विकसित न्हूगु घटनाक्रमं निगू देय् दथुया स्वापू थप ख्वाउँइगु अनुमान याःगु दु ।
०००
देय् न्यंकंया मौसमय् पूर्ण सुधार वयेत अझ नं छुं दिं तुइगु जूगु दु । मौसम पूर्वानुमान महाशाखाया कथं, आःया स्वन्हु देय् न्यंकंया मौसमय् बदली जुयाः हल्कानिसें मध्यम कथंया वा वइगु सम्भावना दु ।
महाशाखाया कथं मंगलवाः न्हिनय् देसया पहाडी भेगय् आंशिक बदली जुइ । पूर्वी व मध्य पहाडी भेगया छुं थासय् हल्का वा तकं वइगु महाशाखाया प्रक्षेपण दु ।
मौसमविद् गंगा नगरकोटीं धयादी, “पूर्व व मध्यया आइसोलेटेड थासय् हल्का वा वइगु सम्भावना दु । बुधवाः सुदूर पश्चिम क्षेत्रय् वा वइ
मंगलवाः येँय् वा वइगु सम्भावना मदु ।
महाशाखापाखें पिथंगु बुलेटिनय् न्ह्यथनातःकथं मंगलवाःथें बुधवाः नं मौसम खसुं भुनी । बुधवाः न्हिनय् व बहनी नं देसया पश्चिमी व मध्य क्षेत्रलगायत पूर्वी पहाडी भागय् आंशिक बदली यथावत जुइ ।
बुधवाः पश्चिमी पहाडी भेगया छगू निगू थासय् मध्यम वर्षाया सम्भावना दु । पश्चिमी भेगया उच्च हिमाली क्षेत्रय् ला हल्का निसें मध्यम कथंया च्वापु गाइगु अनुमान मौसमविद्पिन्सं याःगु दु ।
बिहिवाः देसया छुं थासय् हल्का वा लिसें हिमाली भेगय् च्वापुवा गाइगु सम्भावना दूगु महाशाखां जानकारी ब्यूगु दु ।
०००
बुद्धघर्मया थेरबाद नां जाम्ह भिक्षुणी धर्मावति गूरुमा म्ह मफुगु दु
। वयकःया उसाय स्यंगु हुनी वयकः यात छुं न्हिं न्हयः निसें अस्पतालय् भर्ना यानाः उसाय् बांलेगु कुतः जुयाच्वंगु खँ सिइदुगु दु । नां जाम्ह भिक्षुणी धर्मावति गूरुमा येँया २५ वडा धर्मकृति बिहारया प्रमूख खः ।