सुर्खेत : कर्णाली प्रदेश सरकारले मातृ तथा शिशु मृत्युदर घटाउन विशेष नमुना कार्यक्रम कार्यान्वयन गर्ने भएको छ। जनचेतनाको अभाव, आर्थिक कमजोर अवस्था र भौगोलिक विकटताको कारणले कर्णालीमा मातृ तथा शिशु मृत्युदर उच्च रहेको तथ्याङ्कले देखाएको छ। यसलाई न्यूनीकरण गर्न प्रदेश सरकारले समाजको चेतना अनुरूपका कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने जनाएको छ।
मृत्युदर घटाउन लक्ष्य
सामाजिक विकास मन्त्रालयका अनुसार मातृ मृत्युदर र नवजात शिशु मृत्युदरलाई दोहोरो अंकबाट एकल अंकमा ल्याउने लक्ष्य राखिएको छ। मन्त्रालयका वरिष्ठ जनस्वास्थ्य प्रशासक वृषबहादुर शाहीका अनुसार यो वर्ष स्वास्थ्य सेवा र सचेतनाका कार्यक्रमलाई प्राथमिकता दिइएको छ।
चालु आर्थिक वर्षमा निम्न सेवा र कार्यक्रम प्रभावकारी रूपमा सञ्चालन गरिनेछ:
✔ सचेतना अभियान र परामर्श सेवा
✔ सामाजिक व्यवहार परिवर्तन कार्यक्रम
✔ पोषण सुधार तथा खोप सेवा प्रवर्द्धन
✔ उपचार सेवाको पहुँच विस्तार
स्थानीय तहको सक्रियता
स्थानिय तहहरूले ‘गर्भवती महिलासँग जनप्रतिनिधिको भेटघाट’ कार्यक्रम सञ्चालन गर्दै गर्भवती तथा सुत्केरी महिलासँग प्रत्यक्ष संवाद गर्ने योजना बनाएका छन्। साथै, स्वास्थ्य स्वयंसेविकाहरूलाई थप सेवा-सुविधा प्रदान गरी उनीहरूलाई सक्रिय रूपमा परिचालन गरिनेछ।
बजेट व्यवस्थापन
यस कार्यक्रमका लागि प्रदेश सरकारले २ करोड रुपैयाँ विनियोजन गरेको छ।
✔ साझेदार संघसंस्थाबाट १५ करोड रुपैयाँ सहयोग
✔ संघीय सरकारबाट १५ करोड रुपैयाँ विनियोजन
सरकारले बर्सेनि यो कार्यक्रम सञ्चालन गर्दै आएको भए पनि यस वर्ष स्थानीय तहलाई बढी जिम्मेवार बनाउने लक्ष्य राखिएको छ।
सबैभन्दा उच्च मातृ मृत्युदर कर्णालीमै
राष्ट्रिय जनगणना २०७८ अनुसार कर्णाली प्रदेशमा नेपालकै सबैभन्दा बढी मातृ मृत्युदर रहेको छ। कर्णालीमा मातृ मृत्युदर १ लाख सुत्केरी महिलामध्ये १७२ जना रहेको छ, जुन अन्य प्रदेशको तुलनामा उच्च हो।
दिगो विकास लक्ष्य अनुसार, सन् २०३० सम्ममा कर्णालीमा मातृ मृत्युदरलाई ७० प्रतिशमा झार्ने लक्ष्य राखिएको छ। यसका लागि सरकारी तथा गैरसरकारी संस्थाहरूले विभिन्न स्वास्थ्य सेवा तथा जनचेतना कार्यक्रमलाई तीव्रता दिने प्रतिबद्धता जनाएका छन्।
👉 सचेतना, सेवा सुधार र नीति कार्यान्वयनले मातृ तथा शिशु मृत्युदर न्यूनीकरण गर्न सकिनेछ। 🤰👶
