काठमाडौं : अमेरिकाले मिलिनियम च्यालेञ्ज कर्पोरेसन (एमसीसी) अन्तर्गतको सहयोगको भुक्तानी तत्कालका लागि रोक्ने निर्णय गरेको छ। केही समयअघि युएसएडका सबै सहयोग रोकिएकोमा अहिले एमसीसी फण्डसम्बन्धी भुक्तानी पनि स्थगित गरिएको हो।
भुक्तानी रोक्ने कारण र प्रभाव
- एमसीसीले भुक्तानी रोक्ने पत्र फागुन २ गते नै अर्थ मन्त्रालयलाई पठाइसकेको छ।
- एमसीसी परियोजनाअन्तर्गत ४०० केभी क्षमताको प्रसारण लाइन निर्माण र रणनीतिक सडक स्तरोन्नति भइरहेको थियो।
- भुक्तानी रोकिएपछि यी आयोजनाहरू गम्भीर रूपमा प्रभावित हुने निश्चित भएको छ।
नेपालमा एमसीसी परियोजनाको हालसम्मको प्रगति
प्रसारण लाइन परियोजना:
- ३१५ किमी लामो डबल सर्किटयुक्त ४०० केभी लाइन निर्माणाधीन।
- नेपालमा पर्ने १८ किमी बुटवल–गोरखपुर लाइनका लागि १२३.६ मिलियन डलरको ठेक्का सम्झौता भइसकेको थियो।
- तीनवटा जीआईएस सबस्टेशन (रातमाटे, नयाँ दमौली, नयाँ बुटवल) निर्माणाधीन।
सडक मर्मत परियोजना:
- १३० किमी रणनैतिक सडक सञ्जालको मर्मत सम्भार।
- महेंद्र राजमार्ग (धानखोला–लमही ४० किमी) को स्तरोन्नति योजनाबद्ध।
एमसीसी सम्झौताअनुसार अनुदान र नेपाल सरकारको लगानी
- ७४.७ करोड अमेरिकी डलर (९२ अर्ब रुपैयाँ) खर्च हुने लक्ष्य।
- अमेरिकी सरकारबाट ५५ करोड डलर अनुदान, नेपाल सरकारले १९.७ करोड डलर लगानी गर्नुपर्ने।
- अहिलेसम्म कुल बजेटको ८% मात्र खर्च भएको।
एमसीसी भुक्तानी रोक्ने अमेरिकी निर्णयको पृष्ठभूमि
एमसीसी अमेरिकी सरकारको स्वतन्त्र विकास निकाय हो, जसले सुशासन, भ्रष्टाचारविरुद्धको अभियान र लोकतान्त्रिक अधिकारलाई प्राथमिकता दिने देशहरूलाई अनुदान प्रदान गर्छ। डोनाल्ड ट्रम्प प्रशासनले जनवरी २०, २०२५ मा एमसीसी फण्ड स्थगनको निर्णय गरेको हो।
नेपालका एमसीसी परियोजनाहरू अब कुन बाटोमा जाने भन्ने अनिश्चित छ। 🚧
